Zaznacz stronę

Aleksander Menhard

Aleksander Zygmunt Menhard urodził się 28 marca 1927 roku w Krakowie, jako syn Aleksandry (siostry mjr Czesława Parczyńskiego, adiutanta Marszałka Piłsudskiego) i Juliana – oficera polskiego w randze kapitana, pracującego w Ministerstwie Spraw Wojskowych. Większość dzieciństwa spędził w Warszawie, gdzie uczył się na tajnych kompletach w Gimnazjum im. Jana Zamojskiego.

Podczas II wojny światowej działał w organizacjach konspiracyjnych. Aktywność w podziemiu rozpoczął od kolportażu prasy w założonej wraz z kolegami organizacji Związek Przeciwko Przemocy ZPP. W 1942 roku został zaprzysiężony jako wywiadowca w Związku Walki Zbrojnej (pseudonim „Drut”). Przed powstaniem ukończył szkołę podoficerską Armii Krajowej jako starszy strzelec i kurs minersko dywersyjny (1943). W trakcie powstania warszawskiego jako 17-letni dowódca drużyny, w stopniu kaprala walczył na Mokotowie (Komenda Główna Armii Krajowej – pułk „Baszta” – batalion „Bałtyk” – kompania B-2). Ranny w nogę podczas akcji zdobywania Domu Wedla zrezygnował z ewakuacji kanałami ubezpieczając odwrót kolegów. Podpisanie przez dowódcę AK w tym czasie aktu kapitulacji miasta uratowało mu życie.

Po upadku powstania został wywieziony do obozu Stalagu XI A Altengrabow w Niemczech (numer jeniecki 45196). Przedostał się do walczących wojsk amerykańskich a następnie wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie (1. Dywizja Pancerna gen. Maczka, 3 Brygady Strzelców 1945 – 1948), gdzie uzyskał stopień kaprala podchorążego i zdał maturę w liceum polskim w „Maczkowie” (1947). Po demobilizacji osiadł w Wielkiej Brytanii, studiował tam w Polish University College (1948 – 1950) oraz w Szkole Nauk Politycznych i Społecznych (1950–1952).

Od roku 1952 pracował w Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa w Monachium (pseudonim Paweł Trzyński), początkowo w Dziale Nasłuchu, następnie w Dziale Programowym, był współredaktorem „Panoramy Dnia” i autorem programu „Każdy ma swoje hobby”. Ze stacją pozostał związany do czasu przejścia w 1989 roku na emeryturę.

Aktywnie zajmował się pracą społeczną i działalnością na rzecz budowy powojennych dobrych relacji polsko-niemieckich. Wieloletni wiceprezes samodzielnego Oddziału Koła Armii Krajowej w Niemczech. Organizator wystaw kulturalnych i historycznych. Jest autorem przewodnika ”Polskimi śladami w Monachium” (Monachium, 1991), współautorem książki „Polskie orły, bawarskie lwy” (Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, 2010) a także licznych artykułów prasowych publikowanych m.in. w „Dzienniku Polskim” i „Poloniku Monachijskim”.

Władze komunistyczne za przynależność do AK odmówiły mu polskiego obywatelstwa. W roku 1968 przyjął obywatelstwo amerykańskie a po 23 latach w Konsulacie Generalnym RP w Monachium otrzymał polski paszport.

Odznaczenia: Krzyże Oficerski (1996) i Komandorski (2012) Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Walecznych (dwukrotnie), Krzyż Armii Krajowej, Warszawski Krzyż Powstańczy, Odznaka Zasłużony dla Kultury Polskiej, Medal Krakowskiej Fundacji na Rzecz Dzieci Niepełnosprawnych.
 

Zmarł 8 września 2018 roku w Monachium. Spoczywa na cmentarzu Nordfriedhof, kwatera nr 116.

 

 

 

Irma Zembrzuska-Wysocka

Irma Zembrzuska-Wysocka urodziła się 4 grudnia 1925 roku w Warszawie. Ojciec Romuald zawodowy wojskowy, matka Genowefa – pochodzili z rodzin od pokoleń związanych ze stolicą. Maturę ukończyła podczas okupacji w klasztorze sióstr Zmartwychwstanek.

Od 1942 roku działała w konspiracji (pseudonim „Irma”), początkowo w 21. Żeńskiej Drużynie Warszawskiej pomagając weteranom I wojny światowej. Podczas powstania warszawskiego w Śródmieściu Północ służyła jako sanitariuszka w stopniu starszy strzelec w III plutonie – 3. kompanii – zgrupowania „Bartkiewicz” – I Obwód „Radwan” (Śródmieście) Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej.

Po upadku powstania trafiła do niewoli niemieckiej w Stalagu IV-B/H Zeithain, podobóz Stalagu IV- B Mühlberg (numer jeniecki 299557). Przejęcie obozu przez Armię Czerwoną w kwietniu 1945 roku, umożliwiło jej wraz z grupą polskich więźniów, ucieczkę i przedostanie się do Włoch. Następnie jako członek rodziny wojskowej „andersowców” została ewakuowana do Anglii a po kilku latach zamieszkała w RFN.

Początkowo pracowała w szpitalu w Hanau, podjęła też studia medyczne na uniwersytecie we Frankfurcie nad Menem. Przez prawie 30 lat pracowała jako spikerka w Radiu Wolna Europa w Monachium. Jest autorką książki „Z Warszawą w sercu”, zawierającą jej wiersze oraz fragmenty pamiętnika, który pisała podczas powstania.

Odznaczenia: Krzyżem Walecznych, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2016)

Pani Irma Zembrzuska-Wysocka zmarła 17.02.2019 w Monachium

error: Content is protected !!